สัญญาณเด็กทารกไม่สบายจากความเครียดและวิธีรับมืออย่างเหมาะสม

ลูกมีอาการซึม เอาแต่นอนทั้งวัน หรือร้องงอแง รับประทานได้น้อยลงกว่าปกติ อาจไม่ได้เป็นเพียงสัญญาณของความเจ็บป่วยทางร่างกายเท่านั้น แต่ยังบ่งบอกถึงการมีภาวะเครียดได้เช่นกัน ซึ่งพ่อแม่ต้องคอยสังเกตและเช็กอาการเด็กทารกไม่สบายอยู่เสมอ เพราะหากเกิดจากความผิดปกติทางอารมณ์ จะได้รีบหาทางแก้ไขอย่างทันท่วงที ก่อนที่จะส่งผลเสียในระยะยาว

ความเครียดของเด็กทารกเกิดจากอะไร ?

หลายคนมองว่าเด็กทารกไม่ประสีประสา แต่รู้ไหมว่าเด็ก ๆ ก็สามารถมีความเครียดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้

การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม

การเปลี่ยนแปลงในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเกิดจากการย้ายบ้าน การย้ายเนิร์สเซอรี รวมไปถึงการพบกับพี่เลี้ยงคนใหม่ ทำให้เด็กเกิดความไม่คุ้นเคยและรู้สึกไม่ปลอดภัย ส่งผลให้ทารกเครียดและแสดงออกผ่านการร้องไห้ หรือนอนไม่หลับ

การเจ็บป่วยทางร่างกาย

ความเจ็บป่วยทางร่างกาย เช่น ไข้ ท้องอืด หรือฟันงอก เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดความเครียดเพิ่มมากขึ้น จนทารกซึม เอาแต่นอน หรือบางรายอาจนอนไม่หลับ ร้องไห้ งอแง และเนื่องจากทารกไม่สามารถสื่อสารความรู้สึกออกเป็นคำพูดได้ พ่อแม่จึงจำเป็นต้องคอยสังเกตความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ อย่างใกล้ชิด

ความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว

ความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวมีอิทธิพลอย่างมากต่อสภาพอารมณ์ของทารก โดยบรรยากาศที่ตึงเครียด จากการทะเลาะเบาะแว้งระหว่างพ่อแม่ หรือความไม่ปกติในความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว จะทำให้เกิดความเครียด หวาดกลัว รู้สึกไม่มั่นคงทางจิตใจ หากปล่อยทิ้งไว้จะส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตของเด็กเป็นอย่างมาก

ความรู้สึกไม่สบายตัวจากปัจจัยภายนอก

ปัจจัยแวดล้อมภายนอก อย่างเช่นเสียงดัง แสงจ้า หรืออุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม ล้วนส่งผลทำให้เด็กทารกไม่สบาย ก่อให้เกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว พ่อแม่จึงควรสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมภายในบ้าน เพื่อทำให้เด็กผ่อนคลาย รู้สึกมั่นคง และปลอดภัยมากยิ่งขึ้น

อาการบ่งบอกว่าเด็กทารกไม่สบายจากความเครียด

การสังเกตพฤติกรรมของทารก จะช่วยให้พ่อแม่เห็นความผิดปกติได้ง่ายขึ้น และสามารถให้ความช่วยเหลือเมื่อลูกน้อยเผชิญกับความเครียดได้อย่างทันท่วงที โดยมีอาการที่ควรเฝ้าระวัง ดังนี้

• ร้องไห้บ่อย ร้องไห้ผิดปกติ โดยเป็นการร้องไห้อย่างต่อเนื่อง แบบไม่มีสาเหตุอื่น ๆ ที่เห็นชัดเจน
• นอนไม่หลับหรือตื่นกลางดึกบ่อยครั้ง
• เบื่ออาหาร หรือดื่มนมลดลง หรือไม่ยอมดื่มนมเลย
• ลูกมีอาการซึม เอาแต่นอนทั้งวัน ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง
• มีพฤติกรรมผิดแปลก เช่น กัดมือ ขยับตัวไม่หยุด หรือเกร็งตัว

วิธีเฝ้าระวังและรับมือเมื่อทารกเครียด

เมื่อพบว่าลูกน้อยแสดงอาการเครียด การดูแลและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการเลี้ยงดูเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ทารกกลับมามีความสุขและสดใสร่าเริงอีกครั้ง โดยสิ่งที่พ่อแม่ทำได้ มีดังนี้

สร้างสภาพแวดล้อมที่สงบ

เริ่มต้นด้วยการจัดพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับเด็ก เช่น ลดเสียงรบกวน ลดแสงจ้าที่อาจทำให้เด็กไม่สบายตัว สร้างบรรยากาศที่อบอุ่น และให้ลูกรู้สึกว่าตนเองอยู่ในพื้นที่ปลอดภัย

จับสังเกตพฤติกรรมทารก

พ่อแม่ควรสังเกตพฤติกรรมและอารมณ์ของลูกอย่างใกล้ชิด โดยไม่ควรมองข้ามสิ่งผิดปกติต่าง ๆ แม้เพียงเล็กน้อย ค้นหาสาเหตุของความเครียด เพื่อจะได้แก้ไขได้อย่างตรงจุดและทันท่วงที

เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่อบอุ่น

สิ่งสำคัญที่พ่อแม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง คือการเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่อบอุ่น ด้วยการกอด การสัมผัส หรือการพูดคุยกับลูกน้อย เพื่อช่วยให้เด็กเกิดความไว้วางใจและรู้สึกปลอดภัยมากยิ่งขึ้น

ปลอบโยนให้รู้สึกผ่อนคลาย

นอกจากการสัมผัสอย่างอบอุ่นของพ่อแม่แล้ว ยังสามารถใช้เสียงเพลงกล่อมหรืออุปกรณ์ที่ช่วยผ่อนคลาย เช่น โมบายล์หรือของเล่นเสริมที่มีผิวสัมผัสนุ่มนิ่มจากร้านขายของเด็กอ่อน ที่ออกแบบมาเพื่อช่วยปลอบประโลมความรู้สึกของลูกน้อยได้ด้วยเช่นกัน

ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเด็ก

หากอาการของลูกน้อยไม่ดีขึ้น หรือมีความรุนแรงกว่าเดิม เช่น นอนไม่หลับหลายวันหรือแสดงพฤติกรรมที่ผิดปกติต่อเนื่อง ควรพาไปพบแพทย์เฉพาะทางสำหรับเด็ก เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสมอย่างเร่งด่วน
ความเครียดในเด็กทารกเป็นเรื่องที่พ่อแม่ต้องเฝ้าระวัง เพราะอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกาย รวมถึงจิตใจ และพัฒนาการในระยะยาว โดยหนึ่งในวิธีการช่วยบรรเทาความเครียดของทารกคือ การเลือกของใช้และของเล่นที่เหมาะสม เช่น เบาะนอน โมบายล์ หรือของเล่นเสริมทักษะ จากร้านขายของเด็กแรกเกิดที่น่าเชื่อถือ ก็จะสามารถช่วยเสริมสร้างความสุข ความรู้สึกปลอดภัย และพัฒนาการที่ดีให้แก่ลูกน้อยได้

สนใจมาเลือกซื้อสินค้าที่จะทำให้เด็กรู้สึกผ่อนคลาย และสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างลูกน้อยและพ่อแม่ ได้ที่ Kiddo Pacific ร้านของใช้เด็กคุณภาพมาตรฐาน สามารถสั่งซื้อทางออนไลน์ พร้อมรับสินค้าภายใน 1-3 วัน

 

ข้อมูลอ้างอิง

1. นักวิจัยอเมริกันชี้ว่าความเครียดในเด็กทารกส่งผลทางลบต่อพัฒนาการทางอารมณ์เมื่อเด็กโตขึ้น. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2567 จาก https://www.voathai.com/a/stess-anxiety-tk/1554950.html
2. ความเครียด ส่งผลต่อทารกน้อย พ่อแม่ควรระวัง!. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2567 จาก https://www.amarinbabyandkids.com/parenting/baby/baby-care/mom-stress-affect-babies/3/
3. แบบแผนการตอบสนองต่อความเครียดของทารกเกิดก่อนกำหนดขณะได้รับการพยาบาลประจำวัน. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2567 จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/cmunursing/article/view/18913
4. LIFE&HEALTH : อย่าปล่อยให้ความเครียดเล่นงานลูกน้อย. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2567 จาก https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31025